ویگل نامه

این روزها فیلمی از مدیر سایت تاریخی ویگل در کانالهای خبری پخش می شود که به معرفی برخی از آثار به دست آمده از این مجموعه می پردازد...نکته ی عجیب این گزارش آن است که این مدیر شمالی در چند جای صحبتهایش می گوید «ویگل» یا «هراسکان»!!!در حقیقت وقتی مدیری نداند آنجا که هست به نام ویگل خوانده می شود یا هراسکان چرا باید حرف بزند؟!!!....اما سوال اساسی این است که آیا این سایت تاریخی ویگل است یا هراسکان؟!! مهمترین و قدیمی ترین اثری که به این دو واژه اشاره دارد قصیده ای از ابن الرضای راوندی عالم هزار سال قبل است که می گوید یکی از سرداران سلجوقی به تاخت و تاز در روستاهای اطراف کاشان پرداخت و اسم این دو را می آورد ( البته بحث تاریخی این 2 واژه بسیار مفصل است.) اما تا همین چنند دهه قبل قلعه ای بود در جایی که اکنون شهرک صنعتی سلیمان صباحی است به نام «راست کوه» و با توجه به اینکه مردم بیدگل توانایی خاصی در تغییر واژه ها دارند مثلاً «باغ علوی » را «بعلی یونه » می گویند و «سلمقان »را «سر مُقُم» و «مختص آباد» را «مُخصاباد» بعید نیست «راست کوه» هم « هراست کوه » یا «هراستکان» و «هراسکان» باشد....

اما اگر از این نکته تاریخی بگذریم اصل این است که روی مجموعه های تاریخی اسمی گذاشته شود و دیگران باید آن را بپذیرند. مثلا دو هزار و پانصد سال قبل هخامنشیان مجموعه ای را که اینک « تخت جمشید » خوانده می شود ساختند و بعد اسکندر مقدونی به ایران حمله کرد و آنجا را به آتش کشید و متروکه شد.....بیش از دو هزار سال این مجموعه نامی نداشت تا اینکه در روگار قاجار باستان شناسان اروپایی در آن به کاوش و تحقیق پرداخته و برای آن نام «تخت جمشید » انتخاب شد.و بعد هیچ محقق و تاریخ نگاری نگفت اینجا تخت داریوش است یا تخت کمبوجیه!!! ....حدود صد سال قبل در نزدیکی های فین محوطه ای تاریخی مورد توجه و کاوش قرار گرفت و نامش شد «سیلک» و بیست سال قبل پناهگاهی زیر شهر نوش آباد پیدا و به نام « شهر زیرزمینی اویی» خوانده شد......چرا باید مدیر «سایت تاریخی ویگل» وظیفه خویش بداند به جای دفاع از نام معتبر ویگل به دنبال مسایل حاشیه ای باشد.....متاسفانه چندی قبل نیز شاهد آن بودیم که این مدیر با همراهی برخی بنا داشت با عبور جاده ای از محوطه و حریم ویگل باعث عبور ماشین های سبک و سنگین و آلودگی صوتی و بصری شود که خوشبختانه با پیگیری انجمن دوستداران میراث فرهنگی کار متوقف شده است.

سایت تاریخی ویگل مرهون خون دل انجمن دوستداران میراث فرهنگی سلیمان صباحی و تلاشهای و هزینه های شهرداری بیدگل است. یک باستان شناس که برای مدتی حقوق دریافت می کند تا از حق و حقوق این مجموعه دفاع کند حق ندارد اجازه دهد گروهی در حریم آن جاده بسازند تا به شهر خیالی صنعتی برسند و خود تبر بر دارد و بر هویت شهر ویگل ضربه بزند.( علیرضا توحیدی- تیر ماه 1402 )